Con gái hiền trong sách

Từ điển Tiếng Việt (Vietnamese Dictionary)

Liêu trai chí dị: Lang Ngọc Trụ là một thư sinh ở Bành Thành rất mê sách, suốt ngày chỉ cặm cụi đọc sách. Lúc còn sống, thân phụ anh có viết một bài "khuyến dụ" dán ở chổ ngồi có câu: Thú thê mạc hiện vô lương môi. Thư trung hữu nữ nhan như ngọc (Lấy vợ đừng giận vì không có người nối dõi, trong sách có người đẹp mặt như ngọc)

Ngọc Trụ ngày thường ngâm đọc, ngoài 30 tuổi vẫn chưa lấy vợ vì anh ta một lòng tin tưởng trong sách sẵn có mỹ nhân, lo gì mà chẳng có vợ

Một hôm, đêm đã khuya, chàng đang còn mãi mê đọc bộ Hán thư đến nữa quyển thứ 8 thì thoáng thấy một hình mỹ nhân nhỏ nằm ép trong sách. Chàng giật mình nghĩ bụng chắc cô gái nhan như ngọc ở trong sách là đây chăng ? nhìn kỹ mặt mày thấy như người, một lúc thì mỹ nhân cử động rồi mĩm cười, lớn bằng người thật, rõ ràng là tuyệt thế giai nhân, lừ lừ bước xuống. Ngọc Trụ kính cẩn hỏi rằng: "Nàng là vị thần tiên nào giáng thế ?" người con gái đáp: "Thiếp họ Nhan, tên Như Ngọc, vốn biết chàng đã từ lâu và cũng đã được chàng để ý đến. Nếu thiếp không đến gặp chàng thì chắc sẽ làm chàng không còn tin lời cổ nhân nữa" Ngọc Trụ mừng lắm bèn cùng Như Ngọc kết làm vợ chồng. Lấy nhau được 2 năm, Như Ngọc từ biệt đi mất vì Ngọc Trụ không bỏ được thú mê sách

Bích câu kỳ ngộ:

Đã người trong sách là duyên

Mấy thu hạt ngọc Lam điền chưa đông